Skip to content

Στην Ικαρία μετά από 52 χρόνια

istories_eikografimenes_1

«Θέλω να ευχαριστήσω τους παππούδες σας, τους πατεράδες σας, τις γιαγιάδες σας, τις μανάδες κι εσάς τους ίδιους, γιατί όταν μας πετάξανε σε αυτόν τον όμορφο βράχο, μας ανοίξατε τα σπίτια σας, τις καρδιές σας, μας αγκαλιάσατε... Γίναμε έτσι μια οικογένεια. Κι έτσι κι εγώ νιώθω Ικαριώτης όπως και χιλιάδες άλλοι που βρέθηκαν εδώ πέρα.»

Με αυτά τα λόγια, ο Μίκης Θεοδωράκης ξεκίνησε τη συναυλία του στην Ικαρία το 1999. Κι ο ικαριώτικος λαός καταχειροκροτούσε τον συνθέτη που είχε επισκεφθεί ξανά το νησί 52 χρόνια μετά την εξορία του εκεί.

Στη συνέχεια, μοιράστηκε δύο τραγούδια του, που έγραψε όταν ήταν εξόριστος στην Ικαρία. Το πρώτο τραγούδι ήταν το «Θάλασσες μας ζώνουν» που το έγραψε στους Βρακάδες, εκεί που κατοικούσαν οι εξόριστοι.

Θάλασσες μας ζώνουν κύματα μας κλείουν σ' άγριους βράχους πάνω τα νιάτα μας φρουρούν.”

Το άλλο ήταν το «Χτύπα – χτύπα» που το έγραψε στο λιμάνι του Εύδηλου, καθώς περίμενε το καράβι για να τον μεταφέρει στη Μακρόνησο.

“Τα πλοία στα βράχια σκορπούν τους συντρόφους

τους ζώνουν σαν φίδια φρουροί τρομεροί

μα κείνοι ψηλά το κεφάλι, ψηλά η σημαία προχωρεί,

παιδιά του λαού τιμημένα γνωρίζουν

πως πλάθουν την καινούρια ζωή...”

Με το μουλάρι για το «ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ»

istories_eikografimenes_2

«Βρίσκομαι το φθινόπωρο του 1964 στις Σέρρες για συναυλία. Οι φαντάροι ουρά μπροστά στο θέατρο, δεν έχουν λεφτά για εισιτήριο. Λέω «να μπούνε τζάμπα». Λέει ο εφοριακός, καθοδηγημένος απ΄ τους ασφαλίτες που είναι πλάι του, «πρέπει να πληρώσουν το φόρο». «Μετράτε κεφάλια και πληρώνω εγώ», τους απαντώ.

Εκείνη τη στιγμή, μπροστά στο δισκάδικο που ήταν απέναντι απ΄ το θέατρο, βλέπω να σχηματίζεται μια μεγάλη ουρά.

-Περί τίνος πρόκειται; Ερωτώ.

-Ήρθε ο δίσκος του "ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ”.

Χάρηκα. Τότε βλέπω να μπαίνει πίσω - πίσω στην ουρά ένας χωριάτης μαζί με το μουλάρι του. Περίεργο. Τον πλησιάζω.

-Πατριώτη, του λέω, γιατί κάθεσαι στην ουρά; Τι πουλάνε στο μαγαζί;

Αφού με κοίταξε από πάνω ως κάτω, τέλος αποφάσισε να μου μιλήσει. Είχε, φαίνεται, το φόβο πως μπορεί να είμαι αστυνομικός.

-Μάθαμε στο χωριό ότι σήμερα θα ΄ρθει στις Σέρρες το ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ και το χωριό μ΄ έστειλε ν΄ αγοράσω το δίσκο...

-Α! του είπα, σ΄ ευχαριστώ για την πληροφορία.

Και σκέφτηκα εκείνη τη στιγμή «Άραγε υπάρχει τίποτα πιο σημαντικό να κάνεις στη ζωή σου; Μήπως αυτό είναι η κορυφή;...».

Με τον Ρίτσο στην πρώτη ανοιχτή λαϊκή συναυλία

istories_eikografimenes_3

Το καλοκαίρι του 1966, αποφασίσαμε με τον Ρίτσο να κάνουμε το μεγάλο άλμα: Συναυλία σε γήπεδο, μιας και δε μας χωρούσαν πια οι μικρές αίθουσες. Διαλέξαμε την ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια. Ήταν η πρώτη λαϊκή συναυλία σε ανοιχτό χώρο. Μπροστά στο γήπεδο, καθισμένοι στα καφενεία, οι ηλικιωμένοι άντρες και γυναίκες, όλοι τους αντιστασιακοί, περίμεναν να μπουν πρώτοι.

Τι δεν έκανε η αντίδραση τότε, για να εμποδίσει το λαό να 'ρθει να μας ακούσει! Εκατοντάδες με στολές γύρω - γύρω, σαν μπαμπούλες, για να φοβίζουν. Άλλες εκατοντάδες χαφιέδες, για να αναγνωρίζουν και να τρομοκρατούν. Ως και το ηλεκτρικό ρεύμα σταμάτησαν, με αποτέλεσμα να μείνουν στο τούνελ οι συρμοί του Ηλεκτρικού.

Εμείς με τον Ρίτσο βγαίναμε απ' τα αποδυτήρια στο γήπεδο, που ήταν ακόμα άδειο. Κοιτάζαμε τον ουρανό και σαν μέλη κάποιου φανταστικού αρχαίου χορού, φωνάζαμε μισοαστεία - μισοσοβαρά:

- Ελα Λαέ! Νίκησε Λαέ! Λαέ, δείξε τη δύναμή σου!

Κι από μέσα, οι γυναίκες μας να μας μαλώνουν, μήπως και μας ακούσει κανείς και μας περάσει για τρελούς... Φαίνεται, όμως, πως οι προσευχές μας εισακούσθηκαν, γιατί αιφνιδίως το στάδιο γέμισε. Λες και ήταν συνεννοημένοι, όρμησαν όλοι μαζί, γυναίκες, άντρες, παιδιά. Ξεχύθηκαν απ' τα σοκάκια και τα στενά...

Παραμέρισαν τη φανερή και τη μυστική τρομοκρατία κι έγιναν στην αρχή ένα χαρούμενο, πολύβουο πλήθος, που μας γέμισε αγαλλίαση και αμέσως μετά ένα σιωπηλό, παλλόμενο εσωτερικά εκκλησίασμα...

Δεν ήταν μόνο η μουσική, η ποίηση, το τραγούδι. Ήταν προπαντός αυτή η μυστική μέθεξη όλων αυτών των χιλιάδων, που μέσα απ' τη "Ρωμιοσύνη" ξαναζούσαν μέσα τους και ξαναδημιουργούσαν ιδεατά το μέγα όνειρο που είχαν όλοι μαζί ζήσει, αφού οι ίδιοι το είχαν πρώτα δημιουργήσει...